Dit jaar is het precies 200 jaar geleden dat de Noorse taalkundige Ivar Aasen (1813-1896) geboren werd. In Noorwegen wordt dit gevierd met het zogenaamde Språkåret, waarin de Noorse taaldiversiteit centraal staat. Aasen is de grondlegger van het Nynorsk, een van de twee Noorse schrijftalen. Waarom heeft een klein land als Noorwegen eigenlijk twee talen, en hoe werkt dit in de praktijk? Wat zijn de grootste verschillen tussen Nynorsk en Bokmål?

Aan de hand van de ideeën van Ivar Aasen vertelt Roald van Elswijk, onderzoeker en vertaler, u meer over dit bijzondere tweetalensysteem.

De jarige Ivar Aasen

Een land dat meer dan 50 keer zo groot als Nederland is, maar waar minder dan 60.000 mensen wonen. Een land ook met een bijzondere geschiedenis. Ruim twee eeuwen werd Groenland vanuit Denemarken bestuurd, pas sinds 2009 is Groenland een autonoom land binnen het Deense koninkrijk. Over de perikelen tussen Groenland en Denemarken aan het einde van de 18^e eeuw heeft de Noorse auteur Kim Leine een prachtige roman geschreven: De profeten van het Eeuwigheidsfjord (2012). Kim Leine, vorig jaar nog gast tijdens de Literaire Poolnacht in Groningen, kreeg er vorige maand de Nordisk Råds Litteraturpris 2013 voor.  De Groenlandse geschiedenis wordt ook op een mooie manier verteld door de Groenlandse illustrator Nuka Godtfredsen. Hij is begonnen aan een stripserie over de vroege geschiedenis van het land, die door zowel volwassenen als de oudere jeugd wordt gelezen.

Niet alleen heeft Groenland als staat een jonge geschiedenis, dat geldt ook voor de schriftelijke literatuur. Eeuwenlang werden verhalen verteld en gezongen, pas sinds het begin van de 20^e eeuw worden deze ook opgeschreven.  In het Deens en/of het Groenlands. En inmiddels is er een bloeiende literatuur, rijk aan vele genres, die langzamerhand ook in het Nederlands beschikbaar komt. Bijvoorbeeld de Groenlandse sprookjes, de gedichten van Katti Frederiksen en de verhalen van Ole Korneliussen. Zijn verhalenbundel Qivittoq verscheen in 2009 bij Wilde aardbeien.

Een verhaal apart wordt gevormd door de Groenlandse kinderliteratuur. Bestaat die? En in welke taal worden deze boeken geschreven? In mijn zoektocht naar het Groenlandse kinderboek ontdekte ik dat Groenlandse kinderliteratuur - ondanks het relatief kleine publiek - volop in beweging is. Sinds eind jaren negentig zijn er relatief veel kinderboeken uitgegeven en in 2003 is een kleine uitgeverij gestart die zich gespecialiseerd heeft in het uitgeven van Groenlandse kinderboeken.

Tijdens de lezing wil ik graag de volgende onderwerpen bespreken: Wat voor soort Groenlandse boeken worden er uitgegeven? Wat zijn de ontwikkelingen binnen de Groenlandse kinderliteratuur van de afgelopen 10-15 jaar? Welke rol speelt de Groenlandse identiteit en Groenlandse taal hierbij? En wie zijn de lezers van deze literatuur?



Nelleke Kralt studeerde af In 2011 in Scandinavische talen en culturen (hoofdtaal Deens) aan de RUG. Tijdens haar studie heeft ze zich verdiept in  kinderliteratuur en de overdracht daarvan naar andere taalgebieden. Ze schreef een masterscriptie over het vertalen van ironie in twee Nederlandse kinderboeken naar het Deens. Ze is op dit moment onder andere werkzaam als freelance vertaler.

Myra de Rooy vertelt in haar presentatie over haar trektocht door Noorwegen, van de vuurtoren van Lindesnes naar de Noordkaap. Zij maakt alle seizoenen mee. In de winter met slee en op ski's, kamperen bij min 34 graden, dagenlang vastzitten in afgelegen berghutten tijdens vliegende storm, wekenlang geen mens tegenkomen. In de zomer met rugzak door adembenemende berggebieden, langs bruisende rivieren en stille meren.

Heilige bergen beklimmen, soppen door arctische toendramoerassen met rendieren en dansende muggen als gezelschap. Het is een innerlijke reis, want wie alleen reist, komt vooral zichzelf tegen. Daarnaast zijn het de inspirerende ontmoetingen onderweg, zoals met de Sami-bevolking, die extra diepgang aan haar voetreis geven. Bovenal is In de Lengte een persoonlijk verhaal over de kracht en schoonheid van de bergen.

Myra de Rooy is schrijver, geoloog en bergbeklimmer. Ze maakte veel solotochten in afgelegen gebieden in Tibet, Ladakh, Nepal en Noorwegen. Over haar ervaringen heeft ze vijf boeken geschreven: Vrouwen in Boeddha's Bergen (2004); Het Windpaardhuis (2007); Dochters van de bergen (2014); Chamlang (2017) en In de lengte (2020). Op 17 oktober verschijnt haar zesde boek, Fietsend door de Himalaya.

Datum: woensdag 9 oktober 2024
Tijd: 19:30 - 21:30 uur
Locatie: Harmoniegebouw (Oude Kijk in 't Jatstraat 26, Groningen), zaal 1313.0316
Toegang: gratis voor leden van de SVG, aan niet-leden vragen wij € 5,00 entree